Jak dbać o noże kuchenne?

Zainwestowanie w dobrej jakości noże kuchenne to gwarancja komfortu i bezpieczeństwa przygotowywania posiłków. Jednak sam zakup to nie wszystko - dobry produkt należy odpowiednio pielęgnować, aby niezawodnie służył długie lata. W jaki sposób powinniśmy dbać o noże? Poniżej prezentujemy kilka podstawowych zasad.

Zdecydowanie nie zaleca się mycia noży w zmywarce. Zbyt silne detergenty oraz bardzo wysoka temperatura stosowane w trakcie cyklu mycia naczyń w zmywarce mogą spowodować trwałe uszkodzenia zarówno ostrza, jak i rękojeści noża. Ostrze myte w zmywarce narażone jest na rdzewienie z powodu przebywania zbyt długo w wodzie oraz wysokiej temperaturze. W dodatku w zmywarce noże mogą obijać się o inne naczynia, co powoduje uszkodzenia ostrza. Zamiast w zmywarce, noże powinniśmy myć ręcznie przy pomocy gąbki i płynu, a następnie niezwłocznie osuszyć. W dodatku najlepiej, jeżeli noże będziemy myć od razu po użyciu zwłaszcza, gdy noża używano do krojenia np. cytrusów - kwasy wchodzą w reakcję ze stalą i pozostawione na niej dłuższy czas doprowadzają do niszczenia powierzchni ostrza.

Zdecydowanie nie należy zostawiać noży w zlewie, gdzie mogą ulec mechanicznym zniszczeniom oraz zbyt długo eksponowane są na działanie wody. Dodatkowo, jeżeli rękojeść noża wykonana jest z drewna, powinniśmy unikać jej nadmiernego moczenia. O drewnianą rękojeść należy dbać tak samo, jak o inne drewniane elementy kuchni - należy ją impregnować olejem naturalnym (np. rzepakowym lub lnianym) albo specjalnie stworzonymi do tego celu środkami impregnującymi. Taki zabieg pozwoli na ochronę rękojeści przed wchłanianiem wilgoci i zapewnia estetyczny wygląd drewna.

Przechowywanie noży w szufladzie kuchennej, razem z innymi przyrządami kuchennymi jest nie tylko niekorzystne dla ostrzy, ale i niebezpieczne dla domowników. Każdorazowe szukanie i wyciąganie noża z szuflady to ryzyko niechcianego skaleczenia. Z kolei obijanie się innych przedmiotów o ostrze noża (chociażby przy chowaniu i wyciąganiu go z szuflady) powoduje jego tępienie i uszczerbienie. Zaleca się zatem trzymanie noży na specjalnie przeznaczonych do tego stojakach. Mogą to być drewniane bloki, syntetyczne stojaki, czy bardzo wygodna listwa magnetyczna. Stojaki te oprócz prawidłowego przechowywania stanowią ładny, często designerski dodatek w kuchni. W ostateczności, jeżeli z jakiegoś powodu nie można skorzystać ze stojaków, koniecznie należy zapewnić osłony na ostrza noży trzymanych w szufladzie.

Najlepsze deski do krojenia, które będą sprzyjać zachowaniu noży w dobrej kondycji to te drewniane lub wykonane z tworzywa sztucznego, ale koniecznie bardziej miękkiego niż stal ostrza noża. Korzystanie z tego typu desek nie będzie powodowało nadmiernego tępienia i uszkadzania się ostrza noża. Z kolei należy unikać podkładek do krojenia wykonanych z ceramiki, szkła, czy metalu.

Podstawą każdej kuchni - tej profesjonalnej i amatorskiej - są ostre noże. Ostry nóż to taki, którym bez większego nacisku jest się w stanie przeciąć pomidora, nie miażdżąc go, nie rwąc, a krojąc gładkie plastry. Ostre noże to przede wszystkim gwarancja estetycznie pokrojonych składników, ale też bezpieczeństwa - naostrzony nóż rzadziej ześlizguje się z krojonych składników, mamy nad nim większą kontrolę.

Noże należy ostrzyć często i regularnie, nie dopuszczając do ich całkowitego stępienia. Niewielka korekcja ostrości noża jest lepsza i łatwiejsza niż rzadkie ostrzenie go “od zera”. Producenci oferują całą masę ostrzałek do wyboru - zarówno tych manualnych, jak i elektrycznych. Najpopularniejsze są jednak niewielkie, ręczne ostrzałki, które pozwolą każdemu amatorowi naostrzyć noże samodzielnie - są bezpieczne i łatwe w użyciu. Posiadają specjalne rowki, w których umieszcza się ostrze i poprzez proste ruchy ręką szybko naprawia stępione noże. Dla nieco bardziej wprawionych i doświadczonych osób poleca się ręczne ostrzałki prętowe, którymi można naostrzyć noże nie tylko ze stali. Noże powinno się ostrzyć począwszy od ostrza przy rękojeści aż do czubka ostrza oraz równomiernie z obu stron.